So sánh Agile và Waterfall: Sự khác biệt giữa 2 mô hình quản lý dự án

Agile và Waterfall là hai phương pháp quản lý dự án phổ biến, đặc biệt trong lĩnh vực phát triển phần mềm. Mỗi phương pháp có những đặc điểm riêng phù hợp với từng loại dự án cụ thể. Trong bài viết này, 1C Việt Nam sẽ so sánh Agile và Waterfall cũng như phân biệt sự khác nhau giữa hai phương pháp này.

1. Mô hình Agile là gì? Ưu điểm và hạn chế của mô hình này

Mô hình Agile đã trở thành một trong những khái niệm phổ biến nhất trong những năm gần đây, được áp dụng trong việc quản lý dự án bởi nhiều tập đoàn lớn như Amazon, IBM, Dell, Spotify và Mozilla.

Quản lý dự án Agile là mô hình theo vòng lặp: Doanh nghiệp chia nhỏ một dự án lớn thành các dự án con (sprint) và thực hiện các dự án này song song. Mỗi sprint thường đi qua các giai đoạn:

• Lập kế hoạch.
• Thiết kế giải pháp.
• Lập trình/Thực hiện.
• Kiểm thử.
• Kiểm tra.
• Phát hành.

Trong quá trình đó, sản phẩm và vấn đề phát sinh sẽ được tạo ra, xử lý liên tục. Khi kết thúc mỗi sprint, người chịu trách nhiệm dự án, các nhóm liên quan sẽ đánh giá kết quả và thực hiện các điều chỉnh kịp thời. Quá trình này sẽ được lặp lại cho tới khi dự án hoàn thành.

Ưu điểm:

• Thực hiện nhiều dự án sprint trong một khoảng thời gian ngắn sẽ giúp tăng cường hiệu quả và năng suất làm việc.
• Có thể linh hoạt thay đổi yêu cầu và định hướng cho sản phẩm hoặc dự án.
• Khách hàng có thể tham gia phản hồi và đóng góp vào quá trình thực hiện dự án, từ đó giúp sản phẩm được tiếp nhận một cách dễ dàng hơn.

Nhược điểm:

• Nhân viên có thể mất tập trung và không phân bổ thời gian một cách hợp lý khi phải đảm nhận nhiều dự án nhỏ đồng thời.
• Gặp khó khăn trong việc đảm bảo tiến độ chung của toàn đội nhóm.
• Ước tính thời gian hoàn thiện dự án từ đầu khá khó khăn do sự xuất hiện của nhiều thay đổi và phát sinh trong quá trình thực hiện.

>>>> THAM KHẢO: 

• Mô hình Agile là gì? Các bước thực hiện phương pháp Agile
• Agile project management là gì? Lợi ích và quy trình triển khai

2. Mô hình Waterfall là gì? Ưu điểm và hạn chế của mô hình này

Waterfall là một mô hình quản lý dự án tuân theo một chu trình tuần tự. Mô hình này được sử dụng lần đầu tiên năm 1970 bởi Winston W. Royce. Cụ thể, dự án được chia thành 5 giai đoạn khác nhau và nhóm thực hiện phải hoàn thành các giai đoạn theo đúng thứ tự. Giai đoạn tiếp theo chỉ bắt đầu sau khi giai đoạn trước đó hoàn thành. Mô hình này được đặt tên là Waterfall (thác nước) dựa trên tính chất tuần tự của nó.

Ưu điểm:

• Kế hoạch rõ ràng từ khi bắt đầu đến khi kết thúc dự án.
• Xác định rõ ràng những yêu cầu ngay từ ban đầu, giúp hạn chế tối đa việc phát sinh yêu cầu.
• Quy trình rõ ràng, rành mạch và khi kết thúc giai đoạn này thì mới đến giai đoạn khác.

Nhược điểm:

• Dự án có thể kéo dài hơn so với thời gian dự kiến khi có một giai đoạn bị chậm trễ.
• Khó phát hiện và xử lý các vấn đề phát sinh ngay trong mỗi giai đoạn.
• Phải lập kế hoạch hoàn chỉnh trước khi dự án bắt đầu, điều này dẫn tới thiếu tính linh hoạt và khó thay đổi.

>>>> KHÁM PHÁ THÊM: 8 phần mềm quản lý dự án kiểm soát tiến độ công việc hiệu quả

3. So sánh Agile và Waterfall 

Mặc dù Agile và Waterfall đều là các mô hình quản lý dự án nhưng 2 mô hình này vẫn có sự khác biệt nhất định. Dưới đây là bảng so sánh Agile và Waterfall chi tiết mà doanh nghiệp có thể tham khảo:

4. Agile và Waterfall: Nên lựa chọn mô hình nào trong quản lý dự án?

Trong thực tế, không có mô hình nào được coi là tốt nhất mà chỉ có mô hình phù hợp nhất với từng trường hợp. Dựa trên bảng so sánh trên, rõ ràng để chọn mô hình quản lý dự án, doanh nghiệp cần có câu trả lời cho những câu hỏi sau:

4.1. Kết quả đầu ra, phạm vi thực hiện của dự án có cố định không?

Mô hình Waterfall trong cách triển khai theo chiều dọc sẽ phù hợp cho các dự án có yêu cầu cụ thể và phạm vi cố định. Trong khi đó, phương pháp Agile khuyến khích sự linh hoạt, thử nghiệm và điều chỉnh để đạt được kết quả tốt nhất có thể.

4.2. Dự án có yêu cầu tuân thủ quy định chặt chẽ không?

Nếu câu trả lời là có, mô hình Waterfall sẽ là lựa chọn phù hợp nhất. Như đã phân tích ở trên, mô hình thác nước được đánh giá thích hợp cho việc quản lý dự án với yêu cầu và quy định chặt chẽ.

Trong trường hợp này, Agile sẽ phù hợp hơn với công ty công nghệ hoặc startup vì tốc độ thay đổi của họ nhanh chóng. Việc chia nhỏ công việc ra thành nhiều phần giúp doanh nghiệp nhanh chóng đáp ứng với sự thay đổi, phát hiện và sửa chữa lỗi kịp thời.

>>>> BÀI VIẾT LIÊN QUAN: Phạm vi dự án là gì? Các yếu tố ảnh hưởng và cách xác định

4.3. Chủ dự án, các bên liên quan có can thiệp sâu vào quá trình thực hiện không?

Mô hình Agile phù hợp với dự án có sự tham gia chặt chẽ của các bên liên quan. Bằng cách chia nhỏ dự án thành các sprint và thực hiện song song, nhóm có thể dễ dàng thay đổi, điều chỉnh theo yêu cầu phát sinh. Mô hình Waterfall, với tính chất cố định và chặt chẽ, thường không đủ linh hoạt trong những trường hợp như vậy.

Hy vọng qua bài viết so sánh Agile và Waterfall trên đây, doanh nghiệp đã có đủ thông tin để phân biệt giữa Agile và Waterfall trong quản lý dự án. Hai mô hình trên đều có những ưu và nhược điểm riêng, doanh nghiệp có thể dựa vào yêu cầu cụ thể để lựa chọn mô hình phù hợp. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể ứng dụng các phần mềm hỗ trợ để quản lý dự án nhanh chóng và hiệu quả hơn. Sở hữu các tính năng ưu việt, phần mềm Văn phòng số 1C:Document Management có thể giúp doanh nghiệp quản lý dự án và tự động hóa quy trình hiệu quả với mọi hình thức quản lý. Để được tư vấn chi tiết nhất về phần mềm, vui lòng liên hệ tới 1C Việt Nam ngay hôm nay nhé.

>>>> TÌM HIỂU THÊM:

• Quản lý tiến độ dự án là gì? 6 bước quản lý tiến độ hiệu quả
• Mẫu bảng tiến độ thi công chi tiết 2023 (Download miễn phí)