Mô hình ASK là gì? Cách đánh giá năng lực nhân sự hiệu quả
Hiện nay, mô hình ASK là giải pháp được nhiều doanh nghiệp áp dụng trong công tác quản trị nhân sự, giúp xác định năng lực cá nhân một cách minh bạch, công bằng, từ đó đưa ra những đánh giá và quyết định hiệu quả. Trong bài viết này, 1C Việt Nam sẽ chia sẻ những kiến thức quan trọng về mô hình ASK và cách áp dụng hiệu quả.
1. Mô hình ASK là gì?
Viết tắt của cụm từ Attitude - Skill - Knowledge, ASK là mô hình tiêu chuẩn nghề nghiệp được sử dụng nhiều nhất trên thế giới. Đây là mô hình đánh giá năng lực được phát triển bởi Benjamin Bloom vào năm 1956, ASK được tạo thành bởi 3 nhóm chính:
- Knowledge (Kiến thức): Thuộc phạm trù năng lực tư duy, là sự hiểu biết có được sau khi được giáo dục - đào tạo, đọc hiểu, phân tích cũng như ứng dụng hàng ngày. Ví dụ như: Trình độ ngoại ngữ, kiến thức chuyên ngành…
- Skill (Kỹ năng): Thuộc phạm trù kỹ năng thao tác. Đây là khả năng biến kiến thức thành hành vi thực tế trong quá trình làm việc. Ví dụ như: Kỹ năng quản trị rủi ro, kỹ năng chốt đơn…
- Attitude (Phẩm chất / Thái độ): Thuộc phạm trù cảm xúc. Đây là cách cá nhân tiếp nhận, phản ứng với thực tế, thể hiện thái độ và động cơ với công việc. Ví dụ như: Tinh thần đoàn kết, trung thực, ham học hỏi…
Thông thường, doanh nghiệp sẽ xây dựng bộ từ điển năng lực dựa trên mô hình ASK với các tiêu chuẩn năng lực chung. Sau đó, tùy vào từng vị trí công việc, doanh nghiệp sẽ lựa chọn kiến thức - kỹ năng - thái độ liên quan để xây dựng khung năng lực cụ thể.
Ví dụ: Khi tuyển dụng vị trí Chuyên viên tư vấn kinh doanh cho phần mềm ABC, doanh nghiệp sẽ dựa vào những yếu tố có trong mô hình ASK. Cụ thể:
- Kiến thức: Case study tư vấn và triển khai chuyển đổi số, trải nghiệm khách hàng, kiến thức quản trị doanh nghiệp…
- Kỹ năng: Khai thác nhu cầu khách hàng, tư vấn và giới thiệu về sản phẩm phần mềm, khả năng thương lượng - hợp tác - triển khai cho khách hàng.
- Thái độ: Phong cách làm việc nhạy bén, chủ động, ham học hỏi, chăm chỉ và rèn luyện bản thân liên tục.
>>>> XEM NGAY:
- Năng lực là gì? Cách đánh giá và nâng cao năng lực hiệu quả
- HRIS là gì? Vai trò của của hệ thống quản lý nguồn nhân lực trong doanh nghiệp
2. Tầm quan trọng của mô hình ASK trong quản lý nhân sự
Mô hình ASK đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá thực lực của nhân sự thông qua định hướng và các tiêu chí rõ ràng, giúp doanh nghiệp dễ dàng thực hiện các quy trình quản trị nhân sự. Dưới đây là những lợi ích cụ thể mà mô hình ASK đem đến:
2.1 Sàng lọc ứng viên trong quá trình tuyển dụng
Việc thống nhất giữa bộ phận nhân sự và bộ phận tuyển dụng sẽ rất cần thiết để xây dựng bản mô tả công việc và khung năng lực cho từng vị trí tuyển dụng. Đồng thời đề cập rõ ràng các tin tuyển dụng để hạn chế các ứng viên không phù hợp. Như vậy, doanh nghiệp sẽ rút gọn được thời gian và quy trình phỏng vấn ở các vòng tiếp theo, đồng thời hạn chế việc bỏ lỡ những ứng viên tiềm năng, đáp ứng được yêu cầu công việc.
Mô hình ASK đặc biệt có ích trong việc tuyển dụng, bộ phận HR cần dựa vào tham chiếu này để xác định đâu là ứng viên phù hợp nên tiếp cận, đồng thời có thể phân loại các ứng viên vào các talent pool tương ứng với từng kiến thức/ kỹ năng/ thái độ và dễ dàng xuất dữ liệu mọi lúc.
2.2 Đánh giá chính xác ứng viên qua buổi phỏng vấn
Một khi đã có mô hình ASK, doanh nghiệp có thể dựa vào đó để làm tiêu chí đánh giá trong vòng phỏng vấn, điều này giúp doanh nghiệp đánh giá ứng viên một cách minh bạch và khách quan nhất. Tại quy trình này, doanh nghiệp cần làm rõ về hành vi và mức độ đạt điểm của từng kiến thức/ kỹ năng/ thái độ trong khung năng lực của từng vị trí. Mỗi năng lực sẽ có 5 mức hiểu hiện hành vi, từ 1 - 5 tương ứng với mức độ: Cơ bản, trung bình khá, khá, tốt và rất tốt.
Vì vậy, bộ phận Tuyển dụng - nhân sự càng chú trọng đến từng mức độ này thì ứng viên càng được đánh giá đúng thực tế, công bằng. Nhìn chung, quy trình đánh giá này giúp doanh nghiệp chuẩn hóa việc tuyển dụng, đặc biệt là những doanh nghiệp đang tăng trưởng nóng hoặc muốn tiếp cận với ứng viên nước ngoài.
2.3 Đánh giá năng lực làm việc của ứng viên
Dựa trên các yếu tố của mô hình ASK, doanh nghiệp sẽ dễ dàng tạo khung năng lực đánh giá nhân sự nội bộ hiệu quả và đưa ra các quyết định giao việc, bổ nhiệm, khen thưởng hợp lý. Ngoài ra, nhân viên cũng biết được sự kỳ vọng từ phía doanh nghiệp để có thêm động lực phát triển, nâng cao hiệu suất công việc. Một quy trình đánh giá nhân sự thường sẽ được diễn ra theo định kỳ hoặc khi kết thúc thời gian thử việc, hết hạn hợp đồng…
2.4 Định hướng hoạt động đào tạo nhân sự
Ngoài những buổi nghe giảng tập thể và những bài kiểm tra áp dụng, bộ phận nhân sự - tuyển dụng sẽ vẽ ra một lộ trình onboarding hiệu quả cho nhân viên thông qua mô hình ASK. Lúc này, mọi nhân viên sẽ dễ dàng nắm được yêu cầu công việc nếu doanh nghiệp tận dụng luôn những kiến thức/kỹ năng/thái độ đó làm nội dung giáo án để định hướng hoạt động.
2.5 Thúc đẩy và cải tiến bộ máy tổ chức
Trong thời đại hiện nay, nhiều doanh nghiệp đang phát triển với tốc độ nhanh chóng. Tuy nhiên, kỹ năng của nhân viên lại vẫn còn lạc hậu và không còn phù hợp với xu hướng hiện tại. Vậy nên, việc nhận thức về các xu hướng mới và kỹ năng nắm bắt thông tin là rất quan trọng. Mô hình ASK sẽ là công cụ giúp doanh nghiệp đánh giá nhân viên đang thiếu sót những yếu tố nào để giải quyết. Từ đó, doanh nghiệp sẽ thúc đẩy năng lực nhân viên, tạo ra một chu kỳ đánh giá, phát triển liên tục.
>>>> THAM KHẢO THÊM:
- C&B là gì? Vai trò và mô tả công việc C&B trong doanh nghiệp
- Hợp đồng thử việc là gì? Tải mẫu hợp đồng thử việc 2024
3. Cách áp dụng mô hình ASK trong thực tế
Doanh nghiệp đã thấy được tầm quan trọng của mô hình ASK khi áp dụng vào quá trình quản lý và đánh giá năng lực ứng viên. Đây được xem là thước đo mà nhân viên cần lưu ý để phát huy những tố chất và năng lực của mình. Vậy làm thế nào để áp dụng mô hình ASK? Có hai bí quyết như sau:
3.1 Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá nhân sự
Về thái độ – Attitude:
- Không quan tâm: Nhân viên làm việc hời hợt, không tuân thủ quy tắc, hiệu suất làm việc chậm.
- Bình thường: Nhân viên không hứng thú khi làm việc, có suy nghĩ chỉ làm cho xong.
- Hứng thú: Nhân viên cố gắng hết mình để nâng cao hiệu suất công việc.
- Quyết tâm: Nhân viên quyết tâm trau dồi kỹ năng và tập trung vào việc phấn đấu để tiến bộ từng ngày.
- Hoàn toàn tập trung: Nhân viên bị cuốn vào công việc và sẵn sàng học hỏi để mở rộng vốn hiểu biết của mình.
Về kỹ năng – Skills:
- Khởi đầu: Nhân viên chưa bước qua giai đoạn làm quen với công việc, chưa có kỹ năng.
- Đang tiến triển: Nhân viên bắt đầu trau dồi kiến thức và rèn luyện các kỹ năng.
- Thực hành: Nhân viên dựa vào kiến thức đã học để hoàn thành công việc.
- Thành thạo: Nhân viên làm việc thuận lợi, hoàn thành tốt yêu cầu công việc.
- Kỹ thuật cao: Nhân viên có kỹ năng xuất sắc, ít gây ra lỗi và có thể thực hiện công việc một cách nhanh chóng, không cần suy nghĩ.
Về kiến thức – Knowledge:
- Thiếu kiến thức: Nhân viên không có sự hiểu biết về kiến thức chuyên môn.
- Hiểu biết cơ bản: Nhân viên có thể trả lời các câu hỏi cơ bản về chuyên môn nhưng chưa hiểu sâu về bản chất.
- Hiểu biết tốt: Nhân viên có thể đưa ra câu trả lời hoàn chỉnh về kiến thức chuyên môn.
- Hiểu thấu đáo: Nhân viên hiểu cặn kẽ kiến thức chuyên môn và có thể đào tạo lại cho người khác.
>>>> THAM KHẢO THÊM:
- Tổng hợp các tiêu chí đánh giá nhân viên cuối năm chi tiết nhất
- Lương khoán là gì? Cách tính lương khoán mới nhất 2024
3.2 Ứng dụng giải pháp 1C:Company Management quản lý nhân sự hiệu quả
Bên cạnh việc xây dựng bộ tiêu chí đánh giá nhân sự phù hợp, doanh nghiệp có thể áp dụng các giải pháp giúp tiết kiệm thời gian tuyển dụng và quản trị nhân sự. 1C:Company Management là một trong những giải pháp quản lý doanh nghiệp toàn diện và hiệu quả hiện nay, trong đó nổi bật là phân hệ quản trị nhân sự với các tính năng:
- Tích hợp các tính năng linh hoạt giúp tự động hóa công tác quản trị doanh nghiệp ở mọi mô hình kinh doanh khác nhau.
- Xây dựng kế hoạch, quy trình tuyển dụng nhanh chóng, hiệu quả.
- Cập nhật các đánh giá, ghi chú về thái độ, kiến thức, kỹ năng của từng ứng viên.
- Các tính năng có thể tùy chỉnh theo yêu cầu đặc thù của doanh nghiệp, đảm bảo sự thuận tiện cho người dùng.
- Giải pháp giúp kết nối các bộ phận trong doanh nghiệp và CRM trên hệ thống phần mềm của doanh nghiệp, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và nâng cao hiệu suất vận hành.
- Cho phép doanh nghiệp quản trị theo nhiều mô hình công ty, tập đoàn…giúp đồng nhất dữ liệu trên cơ sở phần mềm.
Như vậy, mô hình ASK là phương pháp giúp bộ phận nhân sự - tuyển dụng đánh giá năng lực nhân viên chính xác và công bằng theo tiêu chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, song song áp dụng với các tính năng trong phân hệ quản trị nhân sự của phần mềm 1C:Company Management, doanh nghiệp sẽ dễ dàng xây dựng và phát triển mô hình ASK hiệu quả, thành công. Hy vọng những chia sẻ về mô hình ASK trên sẽ đem đến cho quý doanh nghiệp những kiến thức về đề tài này. Nếu cần tư vấn thêm về giải pháp 1C:Company Management, vui lòng liên hệ hotline: 0247.108.8887.
>>>> ĐỪNG BỎ LỠ: